Result

PANORAMİK RADYOGRAFİ Yrd. Doç. Dr. Gizem ÇOLAKOĞLU İstanbul Aydın Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi A.B.D Öğretim Üyesi  PANORAMİK RADYOGRAFİ • Orbitanın 1/3 alt kısmı, maksiller sinüsler, nasal fossa, temporomandibuler eklem, maksilla, mandibula ve bütün dişleri bir arada görüntülemeye yarayan, dişhekimliğinde sıklıkla başvurulan, iki boyutlu bir ekstraoral görüntüleme tekniğidir. • İlk defa 1950-1951 yılları arasında Paatero, Washington Üniversitesi’nde Dr. Sydney Blackman ile portatif bir panoramik cihaz geliştirmiştir. 1955 yılında ise Watson’s Limited Şirketi Rotograph’ın ilk versiyonunu üretmiştir.  Çalışma Prensibi • Tomografi prensibine dayanır. • Tomografide, ışın kaynağı, obje ve film üçlüsünden biri sabit tutulup diğer ikisi eşit hızla fakat ters yönde hareket etmektedir. 1. Tek rotasyon merkezli cihazlar (Rotograph) • Kavisli yüzeylerin tomografisi prensibine dayanır; kullanılan kaset çene şekline uygundur. • Işın kaynağı sabit olup hasta ve film ışın demeti önünde aynı hızla fakat ters yönde hareket eder. • Bu cihazlarla alınan radyografilerde özellikle kanin ve premolar bölgelerinde distorsiyonlar oluşur. 2. İki rotasyon merkezli cihazlar (Panorex) • Kavisli yüzeylerin tomografisi prensibine dayanır; düz kaset kullanılır. • İlk rotasyon merkezi sağ büyük azılar bölgesinde, ikinci rotasyon merkezi de sol büyük azılar bölgesindedir. • Hasta sabittir. • Başlangıçta birinci rotasyon merkezi etrafında ışın kaynağı ve kaset hareket ederek orta çizgiye kadar olan kısmın görüntüsünü oluşturulur. Bu noktada ışın kendiliğinden kesilir. Hasta oturduğu koltukla birlikte otomatik olarak 7.5-10 cm kadar sağ tarafa kayar. Böylece ikinci rotasyon merkezine geçilmiş olur. Bu sırada ışın kaynağı vertebraların sol tarafına kayar. Tüp ve kaset tekrar hareket ederek sağ tarafın görüntüsü oluşturulur. Tüp vertebraların arkasından hareket ederken ışının bir süreliğine kesilmesi radyografinin ortasında boş bir alan oluşmasına sebep olur. 3. Üç rotasyon merkezli cihazlar (Ortopantomograph) • Kavisli kaset kullanılır. • İkisi sağ ve sol, birisi de ön bölgede olmak üzere üç tane rotasyon merkezi bulunur. • Işınlama süresince cihaz otomatik olarak rotasyon merkezlerini değiştirir. • Diş kavisleri parabol şeklinde bir eğri oluşturduklarından bu cihazlarda çenelerin görüntüsü diğer iki yönteme göre daha iyidir. • Hastanın başını sabitlemek amacı ile özel bir sefalostat kullanılır. • Işın kaynağı ve kaset hastanın başı etrafında aynı hızla fakat ters yönde döner. Kaset ayrıca kendi etrafında da döner. • Cihaz çalışmaya başladığında tüp hastanın sağ tarafında kaset sol tarafındadır. Görüntü kaydı hastanın sol tarafından başlar ve orta çizgiye doğru devam eder. Merkezi ışın sol kanine ulaştığı zaman rotasyon merkezi değişir. İkinci rotasyonmerkezi iki kanin ortasındaki bir noktadır. Merkezi ışın sağ kanin bölgesine ulaştığı zaman üçüncü rotasyon merkezine geçilir; sağ kaninden sağ TME’in üst tarafına kadar olan bölgenin görüntüsü elde edilir. • Günümüzdeki panoramik cihazları ise magnifikasyonu ve distorsiyonu minimuma indirmek için devamlı hareket eden çok rotasyon merkezli cihazlardır.  İMAJ TABAKASI (FOCAL TROUGH) • Görüntüsü alınacak ve incelenecek bölgeye imaj tabakası denir. • Panoramik radyografide imaj tabakası içinde bulunan objenin görüntüsü net olarak elde edilirken önünde ve arkasında kalan kısımlarda magnifikasyon, distorsiyon ve bulanıklık oluşur. • Elde edilen görüntünün kalitesi hastanın çenesinin imaj tabakası içerisinde bulunmasına bağlıdır. Dolayısıyla hastanın pozisyonu tam olarak ayarlandığında ideal görüntü elde edilir.  Panoramik radyografinin kullanım alanları: Çoğunlukla başlangıç tetkik grafisi olarak dişhekimliğinin bütün alanlarında kullanılır. 1. Çenelerin büyük ve geniş bir kısmının incelenmesinin gerektiği durumlarda, 2. Dişlerin gelişimini ve anomalilerini görmek amacıyla, 3. Travma durumunda, 4. Gömülü dişlerin varlığını ve pozisyonunu görmek amacı ile, 5. Patolojilerin tespitinde, 6. Periodontal hastalıklarda alveol kemik yüksekliğini değerlendirmek amacı ile, 7. İmplant öncesi çeneleri değerlendirmek için, 8. Preprotetik değerlendirme için, 9. Temporomandibuler eklemi incelemek amacı ile, 10. Maksiller sinüsler, burun septumu ve nasal konkaları değerlendirmek için, 11. Trismus vakalarında, kusma refleksi olan hastalarda ve çocuklarda kullanıllır. Panoramik radyografilerin avantajları: 1. Maksilla ve mandibula aynı film üzerinde incelenebilir